
Wybrane nowości w Grapher 19
Grapher 19 wprowadza wiele nowości oraz zmian i ulepszeń. Podstawowym kryterium w rozwoju programu jest większe dostosowanie opcji programu do oczekiwań użytkowników, przyspieszenie realizacji projektów oraz oszczędność czasu pracy nad tworzonymi wizualizacjami.
Kierunki zmian zawsze uwzględniają postulaty zgłaszane przez użytkowników programu, co poprawia jego funkcjonalność i ergonomiczność. Poniżej zostały wymienione wążniejsze zmiany wprowadzone w wersji 19 programu Grapher.
Zmodyfikowana procedura filtrowania danych
Procedura Filter Data pozwala modyfikować wykresy poprzez nakładanie definiowanych filtrów na zbiór wartości stanowiących dane wejściowe dla wykresów. Procedura jest wywoływana z poziomu managera własności Property Manager dla danego wykresu. Rysunek poniżej pokazuje wykres "bąbelkowy", dla którego zostanie nałożony filtr na dane wejściowe.

Po zaznaczeniu obiektu wykresu w oknie managera obiektów Object Manager i wybraniu zakładki Data Limits w oknie Property Manager w ostatniej sekcji tej zakładki Data Filter dostępny jest przycisk Filter, uruchamiający procedurę filtracji danych.

Okno dialogowe tego filtru pokazane zostało poniżej. Dokonane w nim nastawy parametrów mają na dane wejściowe nałożyć filtr usuwający punkty o wartości zmiennej z (kolumna C, sterująca średnicą "bąbla"), mniejszej od 10 i większej od 30.

Efekt zastosowania tego filtru pokazuje następny rysunek (pierwszy poniżej). Na wykresie zachowane zostały punkty, który zmienna z spełnia warunek filtru. Na następnym rysunku pokazany został wykres, gdy dla filtru w kolumnie Action wybrana została opcja Filter Data Out, co jest poleceniem zachowania na wykresie danych, które nie spełniają warunku zdefiniowanego dla filtru.


Definiując filtry można operować na dowolnych kolumnach arkusza danych, wykorzystywać operatory logiczne i operatory relacji oraz stosować elementarne funkcje matematyczne. Można edytować wprost wyrażenie w kolumnie Expression lub wstawiać wybrane wartości przez podwójne kliknięcie w sekcjach wyboru opcji: Data, Operator, Function.
Automatyczna procedura rozsuwania pokrywających się etykiet
Dodawanie etykiet na przykład do wykresów punktowych Scatter Plot lub Class Scatter Plot wiązało się zawsze z koniecznością ich rozsuwania, gdyż przy dużej liczbie punktów i dużej ich gęstości, etykiety nachodziły na siebie. Efekt ten pokazuje rysunek poniżej.

Grapher już we wcześniejszych wersjach był wyposażony w procedurę Move Labels. Stosowana ikona dostępna jest na wstążce narzędziowej Graph Tools w sekcji Plot Tools. Procedura ta pozwalała ręcznie przesuwać nachodzące na siebie etykiet, co przy dużej gęstości punktów było często operacją czasochłonną.

W tej samej sekcji wstążki narzędziowej znajduje się teraz ikona Disperse Labels. Uruchamia ona procedurę automatycznego rozmieszczania etykiet na rysunku. Efekt jej zastosowania pokazany został poniżej.

Wyświetlanie łączników pomiędzy punktem i etykietą załączane jest w sekcji Label Leader Line Properties na zakładce Line w oknie Property Manager dla wykresu. Nieregularne ułożenie linii prowadzących do etykiem nie wszystkich użytkowników musi zadowolić, dlatego procedura rozsuwania etykiet ma proste okno dialogowe, pozwalające w pewnym zakresie sterować położeniem rozsuniętych etykiet. Jedną z opcji wyboru pokazano poniżej.

Opcja wybrana dla parametru Dispersion Direction pozwala dodatkowo uporządkować etykiet nadając określony kierunek liniom łączników. Wybrane dwa przypadki pokazane zostały poniżej.


Na pasku narzędziowym Graph Tools w dalszym ciągu dostępna jest procedura ręcznej korekty położenia etykiet, co pozwala dodatkowo bardziej precyzyjnie ustalić ich położenie. Dostępne w tej samej sekcji ikona Reset Position pozwala przywrócić początkowe położenie etykiet.
Zmiana porządkowania wpisów legendy
Na wykresach klasyfikowanych punktów dodawana jest zawsze legenda objaśniająca znaczenie poszczególnych symboli. Jeśli klasy podziału punktów mają opis tekstowy, to ich opis brany jest z kolumny arkusza danych. Klasy te w legendzie występowały zawsze w kolejności ich występowania w kolumnie arkusza. Na rysunku nie było możliwości zmiany kolejności opisów klas w legendzie. Rysunek pokazuje grubość pokrywy śnieżnej w czterech ośrodkach narciarskich w USA w sezonie zimowym 2015-2016.

Definiowanie klas odbywa się w oknie dialogowym Edit Classes, gdzie standardowo można wybrać między innymi liczbę klas, metodę podziału na klasy oraz atrybuty symbolu przypisanego do poszczególnych klas. W kolumnie Class Name w tym oknie, przy wyborze metody podziału Name pojawiają się nazwy klas zaczerpnięte z arkusza danych związanego z wykresem.

Po prawej stronie okna Edit Classes dodane zostały dwa przyciski opisane Up (przesuń w górę) oraz Dn (przesuń w dół). Położenie zaznaczonej klasy może być za pomocą tych przycisków zmieniane, co pozwala dowolnie układać je wzajemnie względem siebie. Na rysunku poniżej nazwy klas, będące w tym wypadku nazwami ośrodków narciarskich ułożone zostały alfabetycznie.

Kolejność klas może być też zmieniana za pomocą przeciągania wierszy opisu klasy w oknie Edit Classes. W ślad za zmianami kolejności klas w oknie ich edycji, po kliknięciu na przycisk Apply zmienia się kolejność opisów w legendzie na rysunku. Zmiany pokazane powyżej wprowadzą alfabetyczny układ opisów legendy.
Etykietowanie obiektów i osi liczbowych wyrażone w procentach
Etykiety liczbowe w opisach osi układu współrzędnych oraz w opisach punktów na wykresie mogą mieć różny format. Mogły też mieć format procentowy, ze znakiem postfiksowym %, ale postfiks musiał być dodany przy formatowaniu etykiet, a wartości liczbowe, jeśli nie były wyrażone w procentach musiały być przeliczone w arkuszu danych. Teraz pojawiła sie nowa opcja w sekcji Label Format okna dialogowego Property Manager.

Sekcja Label Format dostępna jest we właściwościach wykresu, a dla parametrów osi liczbowej nosi ona nazwę Label Settings. Lista wyboru dla wiersza Type została wzbogacona o opcję Percent.


Zmienna w arkuszu danych może mieć zwykłą postać dziesiętną i nie ma już konieczności dokonywania przeliczeń i dodawania postfiksów. Wykres może przybrać formę, jak pokazae jest powyżej z lewej lub w formie etykiet procentowych, jak po prawej stronie. Jedyne potrzebne operacje to wybór opcji dla zmiennej Type oraz ustawienie liczby miejsc dziesiętnych w etykietach opisu punkót i etykietach osi liczbowej.
Aranżacja strony projektu uwzględniająca dopasowanie do jej marginesów
Na wstążce Layout interfejsu programu Grapher 19 pojawiły się zmiany w sekcjach Align i Distribute. Przyciski funkcyjne w tych sekcjach mają teraz podwójne działanie w zależności od stanu parametru Align to Margins dla sekcji Align oraz Distribute in Margins dla sekcji Distribute.

Jeśli opcja Align to Margins jest wyłączona, to przysiski funkcyjne Left, Right, Center oraz Top, Bottom, Middle sterują wyrównaniem położenia obiektów w obrębie prostokąta obejmujące wszystkie zaznaczone obiekty. Jeśli opcja ta jest zaznaczona, jak to pokazuje rysunek powyżej, to operacje wyrónywania położenia zaznaczonych obiektów odbywają się w ramach marginesów strony.
Podobnie dla sekcji Distribute, obiekty są rozkładane równoniernie w obrębie prostokąta obejmującego te obiekty lub wewnątrz marginesów strony.
Modyfikacje na pasku stanu okna interfejsu programu
Jedna z sekcji na pasku stanu została przystosowana do wyświetlania współrzędnych położenia kursora w obszarze wykresu również w sytuacji, gdy oś liczbowa jest wyskalowana w jednostkach data/czas (Date/Time). Jeśli format osi liczbowej w tych jednostkach ustalony został z dokładnością do wyświetlania godzin, minut i sekund, to na pasku stanu pojawią się dane w tym samym formacie.
Zmiany digitalizacji rysunków, uwzględnienie zmiennej typu Data/Czas
Procedura digitalizacji na zaznaczonym wykresie uwzględnia teraz współrzędne punktów przy osiach wyskalowanych w jednostkach Date/Time. Wartość współrzędnych punktu kliknięcia na wykresie podawana jest w formacie data/czas ustalonym dla osi liczbowej. Jedną z opcji skalowania osi i digitalizacji pokazuje rysunek poniżej.

Zmiany w funkcjonowaniu arkusza danych
Wykresy i arkusze danych wyświetlane są na zakładkach pola roboczego interfejsu użytkownika. Arkusz, który zawiera dane do wykresu, jest połączony z wykresem i zapisanie projektu w formacie gpj, zapisuje w pliku zarówno sam wykres, jak i dane do wykresu. Jeżeli podczas edycji projektu arkusz danych zostanie zmieniony i nie będzie już linkowany do wykresu, to okno takiego arkusza jest teraz automatycznie zamykane.
Zapraszamy też na strony producenta: What’s new in Grapher?